یکی از مهمترین ارکان خانهتکانیِ شب عید که از دیرباز میان ایرانیها مرسوم بوده، بخش مربوط به شستن قالیهاست؛ قالیهایی با نقوش رنگ رنگ که سر هر کوی و بامی پهن و آویزان می شد و نوید پاکیزگی و سالی نو را میداد. دور نیست روزگاری که مردان و زنان و حتی کودکان، قالیها را در حیاط خانه یا حتی در کوچههایشان پهن کرده و با کف صابون و پارو و کاسه برای آبگیری به جانش میافتادند.
زندگی آپارتماننشینی و گذر ایام اما این قالیها را یکییکی جمع کرد و مردم دیگر قالیهای خود را به دست قالیشویان میسپردند که اتحادیه صنف آن در تهران به سال ۱۳۵۱ تاسیس شد و این روال، کمابیش تا همین چند سال پیش بازار قالیشویان را به ویژه در شب عید و یا در فصل اسبابکشی و جابجاییها یعنی اواخر تابستان و اوایل پاییز، گرمِ گرم کرده بود.
حالا اما چند سالی می شود که با بالا رفتن قیمت ها و تورمی که رکود بازار را به دنبال داشته، شستن قالی هم از سبد خانوارها حذف شده و به گفته رئیس اتحادیه صنف قالیشویان، مردم اگر هم بخواهند فرشی را برای شستن بدهند، سعی میکنند موردی و با وسواس این کار را کرده که معمولا فرشیست که در پذیراییِ خانه و یا در دید باشد.
مشاهدات خبرنگارِ پایگاه اطلاعرسانی اتاق اصناف تهران از وضعیت قالیشویی و پایینآمدن میزان سفارشهای مردمی از این حکایت دارد که شمار قابل توجهی از شهروندان این روزها با استفاده از شامپوفرش قالیهای خود را میشویند چون دیگر پولی برای هزینهکرد در بخش قالیشویی برایشان باقی نمیماند.
با حجت محمدی کمسرخ در خصوص وضعیت بازار قالیشویان در شب عید صحبت کردهایم؛ همچنین از او نرخ مصوب شستن قالی در شب عید را پرسیدهایم که در زیر میخوانید.
چرا نرخنامه جدیدی را به قالیشویان نمیدهند؟
رئیس اتحادیه صنف قالیشویان از اوضاع بد بازار خبر میدهد و در گفتوگو با پایگاه اطلاعرسانی اتاق اصناف تهران میافزاید: با توجه به تورم و گرانشدن نرخ دلار و بدترشدن وضعیت اقتصادی، قالیشویی از اولویتهای زندگی مردم حذف و وضع قالیشویان بدتر از قبل شده.
حجت محمدی کمسرخ از انتظار واحدهای صنفی برای رسیدن شب عید خبر میدهد؛ انتظاری که به نظر بیهوده میآمد.
او همچنین به نرخنامه قالیشویی اشاره میکند و میگوید که «نرخ جدید را به ما نمیدهند و کارکردن با نرخ قبلی هم اصلا به صرفه نیست. به همین دلیل در حال حاضر، یک سال و نیم، دو سال است که نرخ قالیشویان را تصویب نکردهاند؛ ما درخواست خود را ارائه کردهایم اما مراحل اداری و یکسری موارد دیگری که از سوی مراجع ذی صلاح در خصوص تصویب نرخنامه مطرح میشود، تا کنون مانع انجام این کار شده.»
از طرفی به گفته محمدی کمسرخ: خود اتحادیه هم نمیتواند قیمتها را بالا ببرد و این، خلاف محسوب شده و چنانچه نرخ دریافتی توسط اتحادیهها با آخرین نرخ مصوب کمیته نظارت، همخوانی نداشته باشد، تعزیرات با شما برخورد میکند.
و تازه به گفته رئیس اتحادیه صنف قالیشویان: نرخی که قرار است با آن موافقت شود، با درخواست ما همخوانی ندارد و حدود ۳۰ درصد افزایش است که آن را هم به تعویق انداختهاند.
به این ترتیب، عدم تصویب نرخ جدید هرچند با افزایش نه چندان زیاد، اعتراض واحدهای صنفی را در پی داشته و از سوی دیگر بحث مالیات مطرح است، هزینهها بالاست و مشتریهای کم و اینها همهجوره اعضای اتحادیه صنف قالیشویان را متضرر کرده است.
ریزش ۶۰ درصدی درخواست برای قالیشویی/ سقوط متراژ فرش از متوسط ۲۵ به کمتر از ۱۲
اما درخواست مردم برای شستن قالی، نسبت به سالهای گذشته چقدر کم شده و این آیا صرفا به خاطر قیمت است؟ رئیس اتحادیه صنف قالیشویان توضیح میدهد که به دلیل اوضاع نابسامان اقتصادی، حدود ۵۰ الی ۶۰ درصد درخواستها ریزش داشتهاند.
محمدی کمسرخ البته به کمشدن تعداد فرشها در منازل هم اشاره کرده و ادامه میدهد: پیش از این مشتریها به صورت میانگین حدود ۲۵ متر فرش داشتند که الان این میانگین به کمتر از ۱۲ متر رسیده.
او میافزاید که «شما اگر ۳ فرش در منزل داشته باشید، ممکن یکی از آنها را برای شستن به قالیشویی بدهید که قبلا هرچه فرش و از انواع مختف حتی تمیز را هم مردم جمع کرده و مدتی یکبار یا شب عید، همه را به قالیشویی میدادند اما الان ممکن است بگویند فرش پذیرایی که مهمان مینشیند را بشوییم و چون اوضاع مالی خوب نیست، از خیر بقیه بگذریم.»
رئیس اتحادیه صنف قالیشویان همچنین به این نکته هم اشاره میکند که هزینهکرد پولی که پیش از این برای قالیشویی اختصاص داشت در مصارف ضروریتر یکی دیگر از کارهایی است که بسیاری از شهروندان انجام میدهند و الان هم به دلیل بالارفتن هزینهها و پول آب یا کمبود آن یا نداشتن فضا، ترجیح میدهند فرش را در خود منزل و با استفاده از شویندههایی مثل شامپوفرشها بشویند.
نرخ قالیشویی شب عید چند است؟
با در نظرگرفتن عدم تصویب نرخهای جدید، نرخهای شستشوی قالی چه دستباف و چه ماشینی را از رئیس اتحادیه صنف قالیشویان جویا شدیم.
محمدی کمسرخ در خصوص فرش ماشینی میگوید که «قیمت شستشوی فرش ماشینی برای هر متر چیزی بین ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان است و قالی دستبافت هم ضمن اینکه باید پیشتر دیده و قیمتگذاری شود، از متری ۷۰ هزار تومان شروع شده و تا ۱۵۰ و ۲۰۰ هم ادامه پیدا میکند و بستگی به فرش دارد که ابریشم باشد یا بافتهای دیگری داشته باشد.»
قالیشویی با یک خط تلفن!/ چگونه از صحت و سقم قالیشئییها اطمینان حاصل کنیم؟
از رئیس اتحادیه صنف قالیشویان میپرسیم که آیا اماکن دیگری برای شستشوی قالی وجود دارد که خارج از نظر اتحادیه صنف قالیشویان بوده و قیمتهای دیگری داشته باشد؟ محمدی کمسرخ ضمن تائید این گفته به برخی شویندههای فصلی اشاره میکند که جا و مکان ندارند و با یک خط تلفن کار میکنند و هیچ مسئولیتی هم در قبال کارشان ندارند.
او به مشتریها پیشنهاد میکند که حتما برای انتخاب قالیشویی یا حتی اگر شکایتی دارند به سایت اتحادیه مراجعه کنند چراکه آنجا هم به شکایاتشان سریعا رسیدگی میشود و هم اینکه صحت و سقم قالیشویی را که انتخاب کرده اند، از طریق سایت به راحتی میتوانند استعلام بگیرند.